Mediacja karna nieletnich

KANCELARIA MEDIACYJNA PRZEMYSŁAWA CECUGA

Mediacja karna nieletnich

Alternatywnym sposobem walki z przestępczością i jego skutkami stała się sprawiedliwość naprawcza. Ważną rolę odegrała Rekomendacja Europejskiego Komitetu Problemów Przestępczości Rady Europy (87) nr 20. Dotyczyła ona zapobiegania przestępczości i jasno określiła, że kara pozbawienia wolności powinna być ostatecznym sposobem karania małoletniego sprawcy. Ponadto czynny udział społeczeństwa w przeciwdziałaniu przestępczości osób nieletnich to jego istotne zadanie. Istnieją różne koncepcje sprawiedliwości naprawczej, wielu autorów odmiennie definiuje to pojęcie, ale istota zjawiska pozostaje niezmienna. Po raz pierwszy słowo „restytucja” zostało użyte H. Zehra, który twierdził, że jej celem jest przywrócenie osób społeczeństwu.
Sprawiedliwość naprawcza oznacza podejście, które zakłada znalezienie konstruktywnej reakcji na przestępstwo poprzez włączenie strony pokrzywdzonej do procesu rozwiązywania problemów wywołanych przestępstwem oraz umożliwieniu sprawcy przyjęcia na siebie odpowiedzialności za swoje postępowanie. Naprzeciw tym celom wychodzi Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich z dnia 9 czerwca 2022r. (Dz.U.2022, poz.1700), art. 57 ust.1-10:

1. Sąd rodzinny może z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i nieletniego, skierować sprawę do mediacji;
2. Udział pokrzywdzonego i nieletniego w postępowaniu mediacyjnym jest dobrowolny. Zgodę na udział w mediacji odbiera mediator lub sąd rodzinny, po wyjaśnieniu uczestnikom mediacji istoty i zasad postępowania mediacyjnego oraz pouczeniu ich o możliwości wycofania tej zgody aż do zakończenia postępowania mediacyjnego;
3. Postępowanie mediacyjne powinno zmierzać do wzbudzenia w nieletnim poczucia odpowiedzialności za skutki czynu zabronionego, którego się dopuścił oraz do zawarcia ugody w przedmiocie naprawienia wyrządzonej szkody lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę;
4. W postępowaniu mediacyjnym biorą udział pokrzywdzony, nieletni, rodzice albo ten z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekun nieletniego, a także przedstawiciel ustawowy pokrzywdzonego, albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony faktycznie pozostaje;
5. Sąd rodzinny, kierując sprawę do mediacji, wyznacza czas jej trwania na okres 6 tygodni;
6. Mediatorowi udostępnia się akta sprawy w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Nie udostępnia się mediatorowi zawartych w aktach sprawy materiałów, na które rozciąga się obowiązek zachowania w tajemnicy informacji niejawnych albo zachowania tajemnicy związanej z wykonywaniem zawodu lub funkcji, materiałów dotyczących stanu zdrowia nieletniego, opinii o nieletnim, a także danych o jego karalności;
7. Jeżeli nieletni zobowiązuje się do naprawienia wyrządzonej szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zawarcie przez niego ugody wymaga zgody jego przedstawiciela ustawowego;
8. Jeżeli rodzice albo opiekun nieletniego zobowiązują się do naprawienia wyrządzonej przez niego szkody lub do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, mogą to również uczynić w ugodzie zawartej przez nieletniego z pokrzywdzonym;
9. Sąd rodzinny orzekając w sprawie nieletniego, bierze pod uwagę wyniki mediacji oraz ugodę zawartą przed mediatorem;
10. W zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie do mediacji przepisy art. 183¹-183⁵ kodeksy postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.

Jak wynika z art. 57 pkt 10 postępowanie mediacyjne w sprawach nieletnich, prowadzić może mediator wskazany w art. 183² k.pc.

Akty uchylone: Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawie nieletnich oraz Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 maja 2001r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich przestały obowiązywać z dniem 1 września 2022r.

Zapraszamy do kontaktu.