KANCELARIA MEDIACYJNA PRZEMYSŁAWA CECUGA

Mediacja w sprawach karnych

Postępowanie mediacyjne w sprawach karnych regulują przepisy:
kodeksu postępowania karnego w art. 23 a, 40 § 1 pkt 10, 107 §3 k, 492-494, 619 §2;
kodeksu karnego w art. 53 § 3, kodeksu wykroczeń w art. 45 § 2a,
a także Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 maja 2015r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach karnych,
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150000716/O/D20150716.pdf

Sprawa do mediacji może zostać skierowana na etapie postępowania prowadzonego przez policję lub prokuratora oraz po wniesieniu sprawy do sądu. Sprawę do mediacji kieruje policja, prokurator lub sąd, na podstawie postanowienia, w którym zostaje wyznaczony mediator, za zgodą pokrzywdzonego i podejrzanego lub oskarżonego. Pokrzywdzony oraz oskarżony mają również prawo z własnej woli złożyć wniosek o skierowanie sprawy do mediacji.

Korzyść płynąca z podjęcia mediacji karnej dla pokrzywdzonego to:

• w sprzyjającej atmosferze rzeczowej dyskusji ma możliwość przedstawienia własnego punktu widzenia, czuje się szanowany i nikt nie narusza jego poczucia godności
• uzyskania informacji o pobudkach jakimi kierował się sprawca
• poznania motywów postępowania sprawcy
• zrozumienia, dlaczego został wybrany na obiekt ataku przestępczego
• odreagowanie emocji wywołanych przestępstwem
• wyrażenia emocji i gniewu związanego z przestępstwem
• uświadomienie sprawcy szkodę i rozmiar krzywdy
• moralną i psychiczną satysfakcję z aktywnego udziału w procesie
• podjęcia próby pozbycia się lęku przed przestępcą i przestępczością w przyszłości
• czas na zastanowienie się nad ewentualnym sposobem rozwiązania sprawy, w sposób zadowalający pokrzywdzonego
• możliwość przedstawienia oczekiwań i ich uzyskania w kwestii zadośćuczynienia moralnego i materialnego
• realna szansa ochrony przed wtórną wiktymizacją.
• rozważenie możliwości zawarcia ugody ze sprawcą.

Korzyść płynąca z podjęcia mediacji karnej dla sprawcy to:

• uświadomienie jaką wyrządził krzywdę konkretnej osobie
• pełniejszego zrozumienia konsekwencji swojego czynu
• wyrażenia żalu z powodu wyrządzonej krzywdy
• przeproszenia pokrzywdzonego
• przedstawienia pokrzywdzonemu motywów działania
• zrozumienie konieczności naprawienia skutków przestępstwa, czynu zabronionego
• wyrażenia gotowości naprawienia szkody lub zadośćuczynienia moralnego i materialnego
• podjęcia próby zawarcia z wolnej woli ugody z pokrzywdzonym
• szansa uniknięcia orzeczenia przez sąd surowszego rodzaju kary, w niższej wysokości (art. 60 § 2 pkt 1 k.k)
• uwzględnienie wniosku oskarżonego o dobrowolne poddanie się karze (art. 387 k.p.k)
• zastosowania przez sąd warunkowego umorzenia postępowania karnego lub bezwarunkowego umorzenia
• skorzystania ze skróconej formy postępowania
• otrzymania szansy powrotu do normalnego życia
• uniknięcia stygmatyzacji

Mediator jest zobowiązany do sporządzenia i przedstawienia sądowi sprawozdania z przebiegu i wyników postępowania mediacyjnego. Zawiera ono jedynie informacje o miejscach, liczbie i terminach spotkań, wskazanie osób biorących udział w postępowaniu, a także informację, czy została zawarta ugoda, a jeżeli tak, to załącza ją do sprawozdania. Sprawozdanie wraz z podpisaną przez oskarżonego, pokrzywdzonego i mediatora ugodą, mediator składa do sądu karnego. W razie nie zawarcia ugody, mediator składa jedynie sprawozdanie z informacją, że do ugody pomiędzy pokrzywdzonym a podejrzanym / oskarżonym nie doszło.

Zawarta ugoda – w sprawie z oskarżenia publicznego nie oznacza, że sprawa nie zostanie zakończona wyrokiem, ma ona jednak ten skutek, że sąd wymierzając karę bierze pod uwagę pozytywny wynik przeprowadzonej mediacji (art. 53 § 3 k.k.). Ugoda mediacyjna zawarta w sprawie z oskarżenia publicznego jest dokumentem zawierającym zgodne deklaracje stron, co do sposobu zakończenia sprawy. Nie ma ona mocy prawnej, stąd też w sprawie takiej musi zostać wydany wyrok. Treść ugody mediacyjnej sąd bierze jednak pod uwagę przy rozstrzygnięciu sprawy karnej.

W sprawach z oskarżenia prywatnego mediacja może być alternatywą obowiązkowego posiedzenia pojednawczego prowadzonego przez sąd. W sprawach z oskarżenia prywatnego w razie pojednania się stron w drodze mediacji, postępowanie umarza się.

Sąd lub referendarz sądowy nadaje na żądanie osoby uprawnionej klauzulę wykonalności ugodzie zawartej w wyniku mediacji podlegającej wykonaniu w drodze egzekucji (art. 107 § 3 k.p.k.). Postępowanie mediacyjne jest bezpłatne – koszty ponosi Skarb Państwa.

Zapraszamy do kontaktu.